بلاگ
چرا شروع نمیکنیم؟
دلایل و راهحلهایی برای بیرون اومدن از چرخهی عقب افتادن
شاید برات پیش اومده که شب امتحان، با اینکه میدونی باید درس بخونی، باز هم موبایل دستته یا مشغول تماشای تلویزیون یا توی فکرهای دیگه هستی. شاید بارها برای شروع کردن کاری تصمیم گرفتی، ولی حسشو نداشتی یا گفتی “باشه از فردا”. اگر این جملهها برات آشناست، باید بدونی که تو تنها نیستی. اهمالکاری، مشکلیست که خیلی از دانشآموزان و حتی برزگترها با اون درگیرن؛ نه چون تنبلن، بلکه چون در پشت پردهی این رفتار دلایل جدیتری وجود داره که باید اونها رو شناخت!
دلایل اهمالکاری در کارها:
۱. ترس از شکست: گاهی از خودت توقع زیادی داری. میخوای همهچیز عالی باشه و وقتی مطمئن نیستی که میتونی از پس کار برآید یا نه، ترجیح میده اصلاً شروع نکنی! چون اگر شروع نکنی، شکست نمیخوری! ولی این دقیقاً مثل کسی عه که از ترس افتادن، اصلاً راه نمیره…
۲. نداشتن انگیزه یا هدف مشخص: اگر ندونیم چرا باید درس بخونیم یا کاری رو شروع کنیم، طبیعتاً سختتر میتونیم انگیزه پیدا کنیم. خیلی وقتها هدفمون فقط “نمره خوب” یا “راضی نگه داشتن خانواده” هست، ولی این دلایل خیلی زود اثر خودشون رو از دست میدن.
۳. فشار زیاد و ذهن خسته: گاهی اونقدر برنامهها فشردهان یا اونقدر از خودمون توقع داریم که مغزمون خاموش میشه. مغزی که همیشه زیر فشاره، کمکم با هر چیزی غیر از درس، سرگرم میشه تا کمی آروم بگیره.
۴. نبود برنامهریزی یا روش مطالعه: خیلی از دانشآموزها دقیقاً نمیدونن از کجا شروع کنن. حجم کتابها زیاده، زمان کمه، روش مطالعهای ندارن و در نتیجه عقب میمونن. عقبافتادگی باعث میشه شروع کردن سختتر شه، و این چرخه ادامه پیدا میکنه.
۵. حواسپرتی و فضای مجازی: اگر بخوایم واقعبین باشیم، دنیای بازیها، شبکههای اجتماعی و … خیلی جذابتر از کتابهای درسیان! اگر ذهنمون آموزش ندیده باشه که بین “تفریح” و “کار” تعادل برقرار کنه، مدام به سمت راحتترین و جذابترین گزینه میره.
خب حالا چی کار میتونیم بکنیم؟ بریم سراغ راهحلهایی برای بیرون اومدن از چرخه اهمالکاری؛
۱. از خودت بپرس: چرا میخوام درس بخونم؟ یا چرا میخوام این کار رو شروع کنم؟ هدف فقط قبول شدن یا انجام سرسری اون کار نباشه.
از خودت بپرس: “اگر این درسو بخونم، چه مهارتی پیدا میکنم؟ چه راهی برام باز میشه؟ چه کاری راحتتر انجام میدم؟” پیدا کردن یک دلیل شخصی و واقعی، انگیزه درونیتو روشن میکنه.
۲. هیچکس با بار اول عالی نبودن، نابود نشده! حتی اگه یک روز درس نخوندی یا نمرهات پایین اومد، دلیل نمیشه که دیگه همهچیز تموم شده باشه. اشتباه بخشی از مسیر یادگیریه.، پس به جای قضاوت کردن خودت، از خودت بپرس: “چرا نشد؟ و بار بعد چهطور میتونم بهتر عمل کنم؟”
۳. برنامهریزی کوچک، واقعبینانه و دقیق داشته باش به جای نوشتن برنامههای سنگین. بهتره فقط برای فردا تصمیم بگیری. مثلاً بگی: “فردا فقط ۳۰ دقیقه ریاضی تمرین میکنم.” یا “فقط این یک فصل رو میخونم.” وقتی مغزت با کارهای کوچک شروع کنه، کمکم به حرکت عادت میکنه.
۴. قانون ۵ دقیقه رو اجرا کن: اگر نمیتونی شروع کنی، به خودت بگو فقط “۵ دقیقه” درس میخونم، همین. وقتی شروع کردی، احتمال زیادی داره که بیشتر از ۵ دقیقه ادامه بدی! این روش به مغزت کمک میکنه از مقاومت اولیه عبور کنه.
۵. فضای درس خوندن رو از فضای استراحت جدا کن: اگر همیشه روی تخت درس میخونی یا وسط سروصدا، طبیعیه که تمرکزت کم باشه! سعی کن جایی مشخص برای مطالعه داشته باشی، حتی اگر یک گوشه از اتاق باشه. همین جدا کردن فضا به مغز علامت میده که “الان وقت یادگیریه”.
۶. برای خودت پاداش بذار بعد از هر بخش مطالعه یا انجام کار: برای خودت پاداش کوچکی تعیین کن. مثلاً “اگه این فصلو خوندم، ۲۰ دقیقه بازی میکنم” یا “اگه تمرینو نوشتم، یک آهنگ گوش میدم”. مغز عاشق پاداشه و این کار انگیزه رو زیاد میکنه.
۷. با یک دوست یا مشاور همراه شو: گاهی فقط داشتن یک نفر که همراهت باشه، پیگیرت باشه یا با او درد و دل کنی، معجزه میکنه! میتونی با یکی از دوستات قرار بذاری که با هم درس بخونید، یا از مشاور کمک بگیری تا وضعیتت رو تحلیل کنه و راهکار بده.
و در آخر…
به خودت سخت نگیر. تو در دنیایی زندگی میکنی که پر از عوامل حواسپرت کن و فشاره. اگر گاهی نمیتونی تمرکز کنی یا عقب میمونی، طبیعیه. مهم اینه که بدونی میتونی برگردی، میتونی پیشرفت کنی، و مهمتر از همه، میتونی از خودت انسان قویتری بسازی. موفقیت فقط برای کسانی نیست که همیشه عالی بودن؛ کسانی که تسلیم نشدن.